ΚΑΚΟΔΟΞΟΙ ΚΑΙ ΕΤΕΡΟΦΡΟΝΕΣ ΚΑΙ Η ΣΤΑΣΙΣ ΤΩΝ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΕΝΑΝΤΙ ΑΥΤΩΝ
Ο
άτλαντας της Ορθοδοξίας, Άγιος Μάρκος ο Ευγενικός, μας παραγγέλλει: ‘’
Άπαντες οι της Εκκλησίας διδάσκαλοι, πάσαι αι σύνοδοι και πάσαι αι Θείαι
Γραφαί, φεύγειν τους ετερόφρονας παραινούσι και της αυτών κοινωνίας
διίστασθαι’’(Μάρκ. Ευγενικός P.G 160, 105G).
Ο Χριστός μας δια των αποστόλων εντέλλεται ‘’πειθαρχήν δει Θεώ μάλλον ή ανθρώποις’’. (Πράξ. 5.39)
Ο Ευαγγελιστής Ιωάννης νουθετεί:’’ Ει τις έρχεται προς ημάς και ταύτην την διδαχήν ου φέρει, χαίρειν αυτόν μη λέγετε και εις οικίαν μη λαμβάνετε’’(Β’ Ιωάννου 10)
Ο Απόστολος Παύλος παραγγέλλει: ‘’ Αλλά κι αν ακόμη εμείς ή κι ένας άγγελος από τον ουρανό σας κηρύξει ένα ευαγγέλιο διαφορετικό από το ευαγγέλιο που σας κηρύξαμε, να είναι ανάθεμα’’( Γαλ. 1:8 )Και : ‘’σας το είπα κι όλας και το ξαναλέω` όποιος σας κηρύξει ως ευαγγέλιο άλλη διδασκαλία, διαφορετικήν από αυτήν που παρελάβατε, να είναι ανάθεμα’’(Γαλ. 1.9)
Ο ίδιος πάλι αλλού:’’αιρετικόν άνθρωπον, μετα πρώτης και δευτέρας νουθεσίας, παραιτού’’(Τίτου γ.10).
Μισός αιώνας γίνεται διάλογος δια του Π.Σ.Ε. και πάμε από το κακό στο χειρότερο και μιλάμε ακόμα για διάλογο-εμπαιγμόν. Ενώ θα έπρεπε να διορθώσουμε εαυτούς και να υποδείξουμε ταπεινά σ’αυτούς τον δρόμο της επιστροφής.
Ὁ ἱ. Χρυσόστομος διαβεβαιώνει ὅτι δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ εἴμαστε ἕνα ἐκκλησιαστικὸ σῶμα, χωρὶς νὰ ἔχουμε τὸ ἴδιο πνεῦμα τῆς Πίστεως. «Ἓν πνεῦμα, καλῶς εἶπε, δεικνὺς ὅτι ἀπὸ τοῦ ἑνὸς σώματος ἓν πνεῦμα ἔσται, ἢ ὅτι ἔστι μὲν σῶμα εἶναι ἕν, οὐχ ἓν δὲ πνεῦμα· ὡς ἂν εἴ τις καὶ αἱρετικῶν φίλος εἴη· ἢ ἀπὸ τούτου πρὸς ὁμόνοιαν δυσωπεῖ, τοιοῦτό τι λέγων· Οἱ ἓν πνεῦμα λαβόντες, καὶ ἐκ μιᾶς ποτισθέντες πηγῆς, οὐκ ὀφείλετε διχονοεῖν...» (Χρυσοστόμου Ἰω., Ὑπόμν. Εἰς Ἐφεσίους, T.L.G., v. 62, pg 79, ln 41). Ὡς ἐκ τούτου, ὅσοι ἔχουν φιλία μὲ αἱρετικούς (πνευματική, Εκκλησιαστικη) δὲν μποροῦν νὰ ἀποτελοῦν ἕνα πνεῦμα μὲ τοὺς πιστοὺς τῆς διαχρονικῆς Ἐκκλησίας.
Ὡς ἐκ τούτου δὲν ἰσχύει ἡ ἔνσταση ἐκείνων ποὺ ἰσχυρίζονται πώς, ὅσοι διακόπτουν τὸ μνημόσυνο τῶν αἱρετικῶν ἢ αἱρετιζόντων ἐπισκόπων καὶ ἀποτειχίζονται ἀπ’ αὐτούς, δημιουργοῦν σχίσμα [1].
Καὶ ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς, εἶναι ζωντανὸ παράδειγμα ὑπερασπίσεως τῆς Πίστεως καὶ ἀποτειχίσεως ἀπὸ πατριάρχες καἰ ἐπισκόπους αἱρετίζοντες. Ὅπως εἶναι γνωστό, ὁ κανονικὸς ὀρθόδοξος πατριάρχης Καλέκας ἐνέκλεισε τὸν Ἅγιο Γρηγόριο Παλαμᾶ στὴν φυλακὴ τῶν ἀνακτόρων «ὡς κακοῦργο», ἀργότερα δὲ (τὸ 1344) δὲν δίστασε ὁ «ὀρθόδοξος» Πατριάρχης Καλέκας, ἔφθασε στὸ σημεῖο νὰ ἀναθεματίσει τὸν Ἅγιο Γρηγόριο. Τὸν ἀναθεματισμὸ δὲ αὐτὸν ὑπέγραψαν πολλοὶ ὀρθόδοξοι κατὰ τὰ “ἄλλα” ἐπίσκοποι.
Ποιός, ὅμως, ἦταν ἀποκομμένος ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία; Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς ἢ ὁ πατριάρχης Καλέκας; Ὁ ἅγ. Γρηγόριος θεωρεῖ τὸν πατριάρχη Καλέκα ἀποκομμένο ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία μὲ ὅσα ἔχει κάνει. Ἔτσι –γράφει– «ὅποιος εἶναι ἀποχωρισμένος ἀπὸ τὸν Καλέκα, τότε ἀνήκει πράγματι στὸν κατάλογο τῶν Χριστιανῶν καὶ εἶναι ἑνωμένος μὲ τὸ Θεὸ κατὰ τὴν εὐσεβῆ πίστι>>[2]
[1] Ἀκόμα καὶ ὁ π. Ἐπιφάνιος Θεοδωρόπουλος (τοῦ ὁποίου τὸ βιβλίο «Τὰ ∆ύο Ἄκρα» ἔχει δεχθεῖ αὐστηρὴ κριτικὴ γιὰ τὴν «οἰκονομία» ποὺ ὑποδεικνύει ἐκεῖ), διδάσκει πὼς ὅταν ὁ ἐπίσκοπος «κηρύσση αἱρετικὰ φρονήματα, τότε εἶνε αἱρετικός», ἔστω κι ἂν ἡ Ἐκκλησία δὲν τὸν ἔχει ἀκόμα καταδικάσει ἐπίσημα. «Μία τοιαύτη περίπτωσις εἶνε ἡ περίπτωσις τοῦ Πατριάρχου. Ὁ Πατριάρχης Ἀθηναγόρας ἔχει κηρύξει αἱρετικὰ φρονήματα». Σ’ αὐτὴν τὴν περίπτωση καὶ μετὰ ἀπὸ προσευχή, διαμαρτυρίες καὶ ἀγῶνα ἐναντίον του ἔχει ὁ πιστὸς χριστιανὸς «τὸ δικαίωμα, προβαίνων ἔτι περαιτέρω, νὰ παύση τὸ μνημόσυνον αὐτοῦ, συμφώνως τῷ ΙΕ’ Κανόνι τῆς Πρωτοδευτέρας Συνόδου. Τοῦτο ὅμως εἶνε το ἔσχατον βῆμα, εἰς τὸ ὁποῖον δύναται νὰ προχώρηση, ἂν θέλη νὰ μὴ εὑρεθῆ εἰς σχίσματα καὶ εἰς ἀνταρσίας. Παύων δηλαδὴ τὸ μνημόσυνον, δὲν θὰ μνημονεύη ἑτέρου Ἐπισκόπου,… ἄλλα θὰ ἀναμένη μετ’ ἠρέμου συνειδήσεως τὴν κρίσιν Συνόδου». Ἂν τότε, στὰ πρῶτα στάδια τοῦ Οἰκουμενισμοῦ μιλοῦσε ἔτσι, πιστεύουμε ἀκράδαντα πὼς σήμερα, μετά ἀπό σαράντα χρόνια περίπου, ὁ π. Ἐπιφάνιος, βλέποντας αὐτὴν τὴν καταιγίδα τῶν παραβάσεων πίστεως καὶ τῶν συμπροσευχῶν, δὲν θὰ εἶχε κανένα δισταγμὸ γιὰ τὴν διακοπὴ τοῦ μνημοσύνου καὶ τὴν ἀποτείχιση.
[2] Ἀναίρεσις ἐξηγήσεως τόμου Καλέκα, 29, Ε.Π.Ε., τομ., 3ος, σελ. 692, σελ. 268.
Ο Χριστός μας δια των αποστόλων εντέλλεται ‘’πειθαρχήν δει Θεώ μάλλον ή ανθρώποις’’. (Πράξ. 5.39)
Ο Ευαγγελιστής Ιωάννης νουθετεί:’’ Ει τις έρχεται προς ημάς και ταύτην την διδαχήν ου φέρει, χαίρειν αυτόν μη λέγετε και εις οικίαν μη λαμβάνετε’’(Β’ Ιωάννου 10)
Ο Απόστολος Παύλος παραγγέλλει: ‘’ Αλλά κι αν ακόμη εμείς ή κι ένας άγγελος από τον ουρανό σας κηρύξει ένα ευαγγέλιο διαφορετικό από το ευαγγέλιο που σας κηρύξαμε, να είναι ανάθεμα’’( Γαλ. 1:8 )Και : ‘’σας το είπα κι όλας και το ξαναλέω` όποιος σας κηρύξει ως ευαγγέλιο άλλη διδασκαλία, διαφορετικήν από αυτήν που παρελάβατε, να είναι ανάθεμα’’(Γαλ. 1.9)
Ο ίδιος πάλι αλλού:’’αιρετικόν άνθρωπον, μετα πρώτης και δευτέρας νουθεσίας, παραιτού’’(Τίτου γ.10).
Μισός αιώνας γίνεται διάλογος δια του Π.Σ.Ε. και πάμε από το κακό στο χειρότερο και μιλάμε ακόμα για διάλογο-εμπαιγμόν. Ενώ θα έπρεπε να διορθώσουμε εαυτούς και να υποδείξουμε ταπεινά σ’αυτούς τον δρόμο της επιστροφής.
Ὁ ἱ. Χρυσόστομος διαβεβαιώνει ὅτι δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ εἴμαστε ἕνα ἐκκλησιαστικὸ σῶμα, χωρὶς νὰ ἔχουμε τὸ ἴδιο πνεῦμα τῆς Πίστεως. «Ἓν πνεῦμα, καλῶς εἶπε, δεικνὺς ὅτι ἀπὸ τοῦ ἑνὸς σώματος ἓν πνεῦμα ἔσται, ἢ ὅτι ἔστι μὲν σῶμα εἶναι ἕν, οὐχ ἓν δὲ πνεῦμα· ὡς ἂν εἴ τις καὶ αἱρετικῶν φίλος εἴη· ἢ ἀπὸ τούτου πρὸς ὁμόνοιαν δυσωπεῖ, τοιοῦτό τι λέγων· Οἱ ἓν πνεῦμα λαβόντες, καὶ ἐκ μιᾶς ποτισθέντες πηγῆς, οὐκ ὀφείλετε διχονοεῖν...» (Χρυσοστόμου Ἰω., Ὑπόμν. Εἰς Ἐφεσίους, T.L.G., v. 62, pg 79, ln 41). Ὡς ἐκ τούτου, ὅσοι ἔχουν φιλία μὲ αἱρετικούς (πνευματική, Εκκλησιαστικη) δὲν μποροῦν νὰ ἀποτελοῦν ἕνα πνεῦμα μὲ τοὺς πιστοὺς τῆς διαχρονικῆς Ἐκκλησίας.
Ὡς ἐκ τούτου δὲν ἰσχύει ἡ ἔνσταση ἐκείνων ποὺ ἰσχυρίζονται πώς, ὅσοι διακόπτουν τὸ μνημόσυνο τῶν αἱρετικῶν ἢ αἱρετιζόντων ἐπισκόπων καὶ ἀποτειχίζονται ἀπ’ αὐτούς, δημιουργοῦν σχίσμα [1].
Καὶ ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς, εἶναι ζωντανὸ παράδειγμα ὑπερασπίσεως τῆς Πίστεως καὶ ἀποτειχίσεως ἀπὸ πατριάρχες καἰ ἐπισκόπους αἱρετίζοντες. Ὅπως εἶναι γνωστό, ὁ κανονικὸς ὀρθόδοξος πατριάρχης Καλέκας ἐνέκλεισε τὸν Ἅγιο Γρηγόριο Παλαμᾶ στὴν φυλακὴ τῶν ἀνακτόρων «ὡς κακοῦργο», ἀργότερα δὲ (τὸ 1344) δὲν δίστασε ὁ «ὀρθόδοξος» Πατριάρχης Καλέκας, ἔφθασε στὸ σημεῖο νὰ ἀναθεματίσει τὸν Ἅγιο Γρηγόριο. Τὸν ἀναθεματισμὸ δὲ αὐτὸν ὑπέγραψαν πολλοὶ ὀρθόδοξοι κατὰ τὰ “ἄλλα” ἐπίσκοποι.
Ποιός, ὅμως, ἦταν ἀποκομμένος ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία; Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς ἢ ὁ πατριάρχης Καλέκας; Ὁ ἅγ. Γρηγόριος θεωρεῖ τὸν πατριάρχη Καλέκα ἀποκομμένο ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία μὲ ὅσα ἔχει κάνει. Ἔτσι –γράφει– «ὅποιος εἶναι ἀποχωρισμένος ἀπὸ τὸν Καλέκα, τότε ἀνήκει πράγματι στὸν κατάλογο τῶν Χριστιανῶν καὶ εἶναι ἑνωμένος μὲ τὸ Θεὸ κατὰ τὴν εὐσεβῆ πίστι>>[2]
[1] Ἀκόμα καὶ ὁ π. Ἐπιφάνιος Θεοδωρόπουλος (τοῦ ὁποίου τὸ βιβλίο «Τὰ ∆ύο Ἄκρα» ἔχει δεχθεῖ αὐστηρὴ κριτικὴ γιὰ τὴν «οἰκονομία» ποὺ ὑποδεικνύει ἐκεῖ), διδάσκει πὼς ὅταν ὁ ἐπίσκοπος «κηρύσση αἱρετικὰ φρονήματα, τότε εἶνε αἱρετικός», ἔστω κι ἂν ἡ Ἐκκλησία δὲν τὸν ἔχει ἀκόμα καταδικάσει ἐπίσημα. «Μία τοιαύτη περίπτωσις εἶνε ἡ περίπτωσις τοῦ Πατριάρχου. Ὁ Πατριάρχης Ἀθηναγόρας ἔχει κηρύξει αἱρετικὰ φρονήματα». Σ’ αὐτὴν τὴν περίπτωση καὶ μετὰ ἀπὸ προσευχή, διαμαρτυρίες καὶ ἀγῶνα ἐναντίον του ἔχει ὁ πιστὸς χριστιανὸς «τὸ δικαίωμα, προβαίνων ἔτι περαιτέρω, νὰ παύση τὸ μνημόσυνον αὐτοῦ, συμφώνως τῷ ΙΕ’ Κανόνι τῆς Πρωτοδευτέρας Συνόδου. Τοῦτο ὅμως εἶνε το ἔσχατον βῆμα, εἰς τὸ ὁποῖον δύναται νὰ προχώρηση, ἂν θέλη νὰ μὴ εὑρεθῆ εἰς σχίσματα καὶ εἰς ἀνταρσίας. Παύων δηλαδὴ τὸ μνημόσυνον, δὲν θὰ μνημονεύη ἑτέρου Ἐπισκόπου,… ἄλλα θὰ ἀναμένη μετ’ ἠρέμου συνειδήσεως τὴν κρίσιν Συνόδου». Ἂν τότε, στὰ πρῶτα στάδια τοῦ Οἰκουμενισμοῦ μιλοῦσε ἔτσι, πιστεύουμε ἀκράδαντα πὼς σήμερα, μετά ἀπό σαράντα χρόνια περίπου, ὁ π. Ἐπιφάνιος, βλέποντας αὐτὴν τὴν καταιγίδα τῶν παραβάσεων πίστεως καὶ τῶν συμπροσευχῶν, δὲν θὰ εἶχε κανένα δισταγμὸ γιὰ τὴν διακοπὴ τοῦ μνημοσύνου καὶ τὴν ἀποτείχιση.
[2] Ἀναίρεσις ἐξηγήσεως τόμου Καλέκα, 29, Ε.Π.Ε., τομ., 3ος, σελ. 692, σελ. 268.
Comments
Post a Comment