ΣΥΝΟΔΙΚΗ ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΑΓΙΑΣ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗΣ, ΛΑΤΡΕΥΤΙΚΗ ΚΑΙ ΤΙΜΗΤΙΚΗ ΠΡΟΣΚΥΝΗΣΙΣ
http://synodicalcentregoc.blogspot.gr/
Άγιος Θεόδωρος Στουδίτης
Άγιος Θεόδωρος Στουδίτης
Ποία είναι η έννοια της προσκυνήσεως των Ιερών Εικόνων κατά τον Άγιο Θεόδωρο το Στουδίτη.
«…και προσκυνείται ούχ η εικονική ύλη, αλλά ο εν αυτή εξεικονισθείς Χριστός, εφ’ ώ συμπροσκυνείται ο πατήρ και το Πνεύμα το Άγιον.» (PG 99, σελ. 428)
«…και προσκυνείται ούχ η εικονική ύλη, αλλά ο εν αυτή εξεικονισθείς Χριστός, εφ’ ώ συμπροσκυνείται ο πατήρ και το Πνεύμα το Άγιον.» (PG 99, σελ. 428)
«…και δια τούτο μιάς και μόνης ούσης λατρευτικής προσκυνήσεως της Αγίας
και ομοουσίου Τριάδος, δι ήν επί των άλλων αι διάφοροι προσκυνήσεις και
προς ήν η αναφορά των απασών προσκυνήσεων ανιαία.» (PG 99, Επ. 57)
Ο όσιος Θεόδωρος πολλές φορές στις επιστολές του διακρίνει τη «διανόηση» της προσκυνήσεως σε δύο βασικές κατηγορίες. Στην πρώτη κατηγορία εντοπίζεται η «κυρία» προσκύνηση, οποία χαρακτηρίζεται υπό του ιδίου ως «λατρευτική» και η οποία αποδίδεται «κυρίως και μόνο τη θεότητι». Στη δεύτερη κατηγορία εντάσσονται όλες οι άλλες προσκυνήσεις, με προεξάρχουσες αυτές της Θεοτόκου και των Αγίων, οι οποίες αποδίδονται «κατ’ αναλογίαν». («τας δε προσκυνήσεις κατ’ αναλογίαν ων εισί τα παράγωγα, της Θεοτόκου ως Θεοτόκου, των Αγίων ως Αγίων.» (PG98, 160))
Σύμφωνα λοιπόν, με τον όσιο Θεόδωρο, η έννοια της διαβάσεως της τιμής στο πρωτότυπο, διαμέσου της εικόνας, είναι απόλυτη μόνο για την εικόνα του Χριστού, ενώ αντιθέτως είναι σχετική για την εικόνα της Θεοτόκου και των Αγίων. Όταν επομένως η τιμή αφορά στην εικόνα του Χριστού, τότε μεταβαίνει ΑΠΕΥΘΕΙΑΣ στο προτότυπό της, δηλαδή τον ίδιο το Χριστό και κατ’ επέκταση στον Τριαδικό Θεό. Η προσκύνηση της εικόνας της Θεοτόκου ή των Αγίων διαβαίνει στα πρωτότυπά τους, αλλά ΔΙΑΜΕΣΟΥ αυτών αναβαίνει προς τον Τριαδικό Θεό, («δι’ όν και προς όν η επί πάντων τιμή και πρόσεισι και άνεισι» (Κεφ 7, 489))
Κατά τον όσιο πατέρα της Εκκλησίας, η προσκύνηση της Αγίας τριάδος είναι Η ΜΟΝΗ ΛΑΤΡΕΥΤΙΚΗ. Αλλά προς τη λατρεία αυτή συντείνουν εκτός της απόλυτης και οι επι μέρους κατ’ αναλογίαν προσκυνήσεις, ώστε τελικώς προσκυνώντας τις εικόνες της Θεοτόκου και των Αγίων, ο άνθρωπος να ανάγεται δι’ αυτών στη λατρεία της Αγίας Τριάδος και να μην γίνεται πλέον λόγος για πολλές προσκυνήσεις αλλά για Μία και Ενιαία προσκύνηση,αυτή ΤΟΥ ΤΡΙΑΔΙΚΟΥ ΘΕΟΥ. {…μία δύναμις, μία σύνταξις, μία προσκύνησις της Αγίας τριάδος. (Ιδιόμ. Εορτής Πεντηκοστής)}
Ο όσιος Θεόδωρος πολλές φορές στις επιστολές του διακρίνει τη «διανόηση» της προσκυνήσεως σε δύο βασικές κατηγορίες. Στην πρώτη κατηγορία εντοπίζεται η «κυρία» προσκύνηση, οποία χαρακτηρίζεται υπό του ιδίου ως «λατρευτική» και η οποία αποδίδεται «κυρίως και μόνο τη θεότητι». Στη δεύτερη κατηγορία εντάσσονται όλες οι άλλες προσκυνήσεις, με προεξάρχουσες αυτές της Θεοτόκου και των Αγίων, οι οποίες αποδίδονται «κατ’ αναλογίαν». («τας δε προσκυνήσεις κατ’ αναλογίαν ων εισί τα παράγωγα, της Θεοτόκου ως Θεοτόκου, των Αγίων ως Αγίων.» (PG98, 160))
Σύμφωνα λοιπόν, με τον όσιο Θεόδωρο, η έννοια της διαβάσεως της τιμής στο πρωτότυπο, διαμέσου της εικόνας, είναι απόλυτη μόνο για την εικόνα του Χριστού, ενώ αντιθέτως είναι σχετική για την εικόνα της Θεοτόκου και των Αγίων. Όταν επομένως η τιμή αφορά στην εικόνα του Χριστού, τότε μεταβαίνει ΑΠΕΥΘΕΙΑΣ στο προτότυπό της, δηλαδή τον ίδιο το Χριστό και κατ’ επέκταση στον Τριαδικό Θεό. Η προσκύνηση της εικόνας της Θεοτόκου ή των Αγίων διαβαίνει στα πρωτότυπά τους, αλλά ΔΙΑΜΕΣΟΥ αυτών αναβαίνει προς τον Τριαδικό Θεό, («δι’ όν και προς όν η επί πάντων τιμή και πρόσεισι και άνεισι» (Κεφ 7, 489))
Κατά τον όσιο πατέρα της Εκκλησίας, η προσκύνηση της Αγίας τριάδος είναι Η ΜΟΝΗ ΛΑΤΡΕΥΤΙΚΗ. Αλλά προς τη λατρεία αυτή συντείνουν εκτός της απόλυτης και οι επι μέρους κατ’ αναλογίαν προσκυνήσεις, ώστε τελικώς προσκυνώντας τις εικόνες της Θεοτόκου και των Αγίων, ο άνθρωπος να ανάγεται δι’ αυτών στη λατρεία της Αγίας Τριάδος και να μην γίνεται πλέον λόγος για πολλές προσκυνήσεις αλλά για Μία και Ενιαία προσκύνηση,αυτή ΤΟΥ ΤΡΙΑΔΙΚΟΥ ΘΕΟΥ. {…μία δύναμις, μία σύνταξις, μία προσκύνησις της Αγίας τριάδος. (Ιδιόμ. Εορτής Πεντηκοστής)}
Comments
Post a Comment