ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΒΑΣΙΛΑΣ

ΓΙΑΤΙ ΘΑ ΑΝΑΣΤΗΘΟΥΝ ΚΑΙ ΟΣΟΙ ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΒΑΠΤΙΣΘΕΙ! ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΚΑΒΑΣΙΛΑ

Άξιο όμως θαυμασμού είναι και το εξής : Όχι μόνο οι βαπτισμένοι αλλά και όσοι δεν προετοιμάσθηκαν για την αθάνατο ζωή διά της δυνάμεως των Μυστηρίων και όλοι γενικά οι άνθρωποι θα επανακτήσουν τα αγέραστα σώματά τους και θα αναστηθούν άφθαρτοι. Είναι όντως θαυμαστό που και ακόμη και όσοι δεν έλαβαν το βάπτισμα, διά του οποίου γινόμαστε κοινωνοί του ζωοποιού θανάτου του Χτιστού, θα γίνουν μέτοχοι της αναστάσεως, την οποία μόνον ο θάνατος του Χριστού εισήγαγε στον κόσμο.
Αφού απέφυγαν τον ιατρό και δεν δέχθηκαν την βοήθειά Του και πέταξαν το μοναδικό φάρμακο, τι είναι αυτό που θα τους εξασφαλίσει την αθανασία; Φαίνεται λογικό να συμβαίνει ένα από τα δύο : Ή όλοι οι άνθρωποι θα απολαμβάνουμε όλα τα αγαθά που μας χάρισε ο Χριστός με το θάνατό Του, δηλαδή θα συναναστηθούμε και θα ζούμε μαζί Του και θα συμβασιλεύουμε και θα μετέχουμε στην μέλλουσα μακαριότητα - εφόσον βέβαια δεν χρειάζεται να συνεισφέρουμε κάτι - ή, αν είναι αναγκαία και κάποια συνεισφορά, δεν θα αναστηθούν όσοι δεν πίστευσαν στον Σωτήρα.
52. Σχετικά με αυτό μπορούμε να πούμε τα εξής: H ανάσταση των νεκρών είναι η επανόρθωση της ανθρωπίνης φύσεως. Άλλα αυτά τα αγαθά ο Θεός μας τα προσφέρει δωρεάν, όπως δηλαδή μας πλάθει χωρίς τη συμμετοχή της βουλήσεώς μας, έτσι και μας αναπλάθει χωρίς να προηγηθεί κάποια δική μας συμβολή. Η Βασιλεία όμως των Ουρανών, η θέα του Θεού και η ένωση με τον Χριστό αποτελούν ''τρυφή της θελήσεως'', τα αγαθά αυτά μπορούν να τα απολαύουν μόνο όσιο τα θέλησαν, τα αγάπησαν και τα πόθησαν. Εκείνοι δηλαδή που τα επιθύμησαν, αυτοί και θα τα απολαύσουν, όταν θα τα έχουν. Αντιθέτως, όποιος δεν τα επιθύμησε, δεν θα μπορεί να τα απολαύσει.
Πως να ευφραίνεται κανείς και να χαίρεται για αγαθά που δεν τα επιθύμησε, όταν δεν τα είχε; Όποιος λοιπόν δεν μπορεί στην παρούσα ζωή να επιθυμήσει και να αναζητήσει τα μέλλοντα αγαθά, επειδή δεν βλέπει το κάλλος τους - ''ου δύναται λαβείν, ότι ου θεωρεί αυτό ουδέ γινώσκει αυτό'' , λέει Κύριος - , τυφλός θα περάσει από τον παρόντα βίο στον μέλλοντα, χωρίς πνευματικές αισθήσεις και δυνάμεις που δίνουν στον άνθρωπο τη δυνατότητα να γνωρίσει το Σωτήρα καθώς και θελήσει και να μπορέσει να ενωθεί μαζί Του.
53. Γι' αυτό δεν πρέπει να μας φαίνεται παράξενο που όλοι μεν θα μετέχουν στην αθανασία, όχι όμως και στη μακαριότητα. Διότι την πρόνοια του Θεού για την ανθρώπινη φύση την απολαμβάνουν όλοι οι άνθρωποι εξίσου, τα δώρα όμως με τα οποία ο Θεός στεφανώνει τη θέληση τα απολαμβάνουν μόνο οι ευσεβείς.
Και ο λόγος είναι ο εξής: O μεν Θεός θέλει όλοι οι άνθρωποι να απολαμβάνουν όλα τα αγαθά Του και γι' αυτό τα μεταδίδει σε όλους όλα - και αυτά που ευεργετούν την ανθρώπινη θέληση και αυτά που επανορθώνουν την ανθρώπινη φύση. Εμείς όμως μόνο τις δωρεές του προς την ανθρώπινη φύση απολαμβάνουμε όλοι, ακόμη και αν δεν θέλουμε, διότι δεν θα μπορέσουμε να τις αποφύγουμε. Πράγματι, και παρά τη θέλησή μας, μας ευεργετεί και με μία φιλάνθρωπη βία μας εξαναγκάζει, κάθε φορά που θέλουμε να αρνηθούμε αυτή την ευεργεσία Του, άλλα δεν μπορούμε.
54. Τέτοια είναι η δωρεά της αναστάσεως : Δεν εξαρτάται από εμάς το αν θα αναστηθούμε μετά το θάνατο ή όχι, όπως δεν οφείλεται σ' εμάς και το ότι γεννηθήκαμε. Όσα όμως εξαρτώνται από τη θέλησή μας - η εκλογή δηλαδή του καλού, η άφεση των αμαρτιών το σωστό ήθος, η καθαρότητα της ψυχής και η αγάπη προς τον Θεό - αυτά έχουν ως έπαθλο την έσχατη μακαριότητα, και από εμάς εξαρτάται να τα λάβουμε ή να τα απορρίψουμε. Εάν μεν θέλουμε, μπορούμε να τα απολαύσουμε, εάν όμως δεν θέλουμε, πως να τα απολαύσουμε; Γιατί δεν είναι δυνατόν να επιθυμούμε κάτι χωρίς να το θέλουμε ή να εξαναγκαζόμαστε για κάτι που θέλουμε.
55. Ένας άλλος λόγος που όλοι θα αναστηθούν, αλλά δεν θα μετέχουν όλοι στην μακαριότητα είναι και ο εξής : Μόνος ο Κύριος ελευθέρωσε την ανθρώπινη φύση από την φθορά και την ανθρώπινη βούληση από την αμαρτία με το να γίνει ''πρωτότοκος των νεκρών'' και να εισέλθει στα Άγια των Αγίων ''πρόδρομος υπέρ υμών''. διότι θανάτωσε την αμαρτία, μας συμφιλίωσε με τον Θεό, γκρέμισε το ''μεσότοιχον του φραγμού'' και ''ηγίασεν εαυτόν υπέρ ημών'', για να είμαστε και εμείς, ''ηγιασμένοι εν αληθεία''.
Είναι λοιπόν φανερό ότι από την φθορά και την αμαρτία θα ελευθερωθούν μόνο όσοι έγιναν μέτοχοι και στη θέληση και στην ανθρώπινη φύση του Χριστού, στη μεν ανθρώπινη φύση του Χριστού, στην μέν ανθρώπινη φύση Του, επειδή είναι άνθρωποι, στην δε θέλησή Του, επειδή ''ηγάπησαν την επιφάνειαν Αυτού'' και το Πάθος και υπήκουσαν στα προστάγματά Του και θέλησαν ό,τι εκείνος.
Όσοι όμως είχαν μεν την ανθρώπινη φύση, αλλά δεν αποδέχθησαν το θέλημα του Χριστού, συνέβη να είναι άνθρωποι, αλλά δεν εμπιστεύτηκαν την σωτηρία τους στον Σωτήρα και δεν έγιναν κοινωνοί στο αγαθό θέλημά Του. Επόμενο λοιπόν είναι να στερούνται την άφεση των αμαρτιών και τους στεφάνους της δικαιοσύνης αφού είναι χωρισμένοι από τον Χριστό ως προς την θέληση. Ωστόσο, επειδή έχουν την ίδια φύση με τον Χριστό ως άνθρωπο, τίποτε δεν τους εμποδίζει να ελευθερωθούν από τη φθορά και να αναστηθούν.
Το βάπτισμα λοιπόν μας οδηγεί μόνο στην μακαρία εν Χριστώ ζωή, όχι στην αθάνατη ζωή. Την αθανασία την χάρισε σε όλους ανεξαιρέτως ο θάνατος και η ανάσταση του Χριστού. Γι' αυτό η μεν ανάσταση είναι η δωρεάν κοινή για όλους τους ανθρώπους, ενώ η άφεση των αμαρτιών, οι ουράνιοι στέφανοι και η Βασιλεία του Θεού δίνονται μόνο σε όσους έδωσαν την οφειλόμενη συνδρομή και προετοιμάστηκαν από την παρούσα ζωή, για να είναι όσο γίνεται πιο οικείοι προς τον μέλλοντα εκείνο βίο και τον Νυμφίο : Αυτοί αναγεννώνται με τρόπο καινό, γιατί Εκείνος είναι ο Καινός Αδάμ.
Λάμπουν από κάλλος και διατηρούν την ωραιότητα που τους χάρισε το Βάπτισμα, γιατί Εκείνος είναι ο ''ωραίος κάλλει παρά τους υιούς των ανθρώπων''. Κρατούν ψηλά το κεφάλι σαν τους στεφανωμένους ολυμπιονίκες, γιατί Εκείνος είναι το στεφάνι. Έχουν ανοικτά τα ώτα, γιατί Εκείνος, είναι ο Λόγος, ανοικτούς τους οφθαλμούς, γιατί Εκείνος είναι ο Ήλιος, έτοιμη την όσφρηση, γιατί ο Νυμφίος είναι και Μύρο και μάλιστα ''Μύρον εκκενωθέν''. Είναι δε μεγαλοπρεπείς και στα ενδύματα τους λόγω γάμου.
ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΜΥΣΤΗΡΙΩΝ ΤΟΥ ΘΕΟΥ
ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΚΑΒΑΣΙΛΑ
**Λόγος πρώτος:** **«Η εν Χριστώ ζωή πραγματοποιείται με τα Ιερά Μυστήρια Βαπτίσματος, του Χρίσματος και της θείας Κοινωνίας»** Μ’ αυτά ο άνθρωπος γεννιέται, μορφοποιείται και συνάπτεται με το Σωτήρα του. Ειδικά, με το πρώτο μυστήριο ο άνθρωπος εισάγεται στη ζωή. Το χρίσμα, στη συνέχεια, προσφέρει την κατάλληλη ενέργεια γι’ αυτή τη ζωή. Τέλος, η θεία Ευχαριστία συντηρεί και διατηρεί τη ζωή. Και τα τρία δημιουργούν σχέση υιοθεσίας και φιλίας μεταξύ των ανθρώπων και του Θεού, καταργώντας μια και για πάντα τη δουλική σχέση. Με τη συμμετοχή σ’ αυτά εξευτελίζεται ο διάβολος κι εγκαινιάζεται αγαπητική σχέση με το Χριστό...
**Λόγος δεύτερος: «Η συμβολή του Αγίου Βαπτίσματος στην εν Χριστώ ζωή»** Το βάπτισμα είναι αρχή βίου και βάση και θεμέλιο ζωής. Γι’ αυτό και θεωρείται η ονομαστήρια ημέρα των πιστών και καθώς είναι φώτισμα μας φέρνει σε άμεση επικοινωνία με το Φως. Βυθιζόμενος – αναδυόμενος από την κολυμβήθρα ο άνθρωπος, γεννιέται αληθινά και γίνεται παιδί του Θεού: του Πατέρα που συμφιλιώθηκε, του Υιού που συμφιλίωσε και του Αγίου Πνεύματος που προσφέρθηκε ως δώρο, όταν συμφιλιωθήκαμε.
**Λόγος τρίτος: «Ποιά η συμβολή του Αγίου Μύρου στην εν Χριστώ ζωή»** Το Άγιο Μύρο είναι η κοινωνία του Αγίου Πνεύματος που χαρίζει στον κάθε βαπτιζόμενο πιστη, προσευχή, αγάπη, σωφροσύνη, ταπεινοφροσύνη, δικαιοσύνη, φιλανθρωπία και γενικά κάθε είδους αρετή.
Λόγος τέταρτος: «Η συμβολή του Μυστηρίου της θείας Ευχαριστίας στην εν Χριστώ ζωή»** Η βρώση του Σώματος και η πόση του Αίματος του Χριστού ενοικίζει τους ανθρώπους στο Χριστό και το Χριστό στους ανθρώπους. Υπάρχει μεγαλύτερη μακαριότητα; Αυτή η ένωση του ανθρώπου με το Χριστό έχει διπλό αποτέλεσμα: άφεση αμαρτιών και κληρονομία της Ουράνιας Βασιλείας. Είναι, εξάλλου, χαρακτηριστικό ότι το μυστήριο της Μετάνοιας δνε ενεργοποιείται, άν δεν υπάρξει συμμετοχή στο μυστικό τραπέζι του Χριστού. Έτσι ο άνθρωπος φωτίζεται, καθαρίζεται κι ενισχύεται στον αγώνα του κατά του πονηρού και των παθών. Αυτός είναι και ο λόγος της συνεχούς συμμετοχής στο Μυστήριο των Μυστηρίων.
**Λόγος πέμπτος: «Ποιά η συμβολή του καθαγιασμού του ιερού θυσιαστηρίου στην εν Χριστώ ζωή»** Η Αγία Τράπεζα είναι ο χώρος αφόρμησης των Μυστηρίων. Γι’ αυτό και δίνεται ιδιαίτερη σημασία στον καθαγιασμό της: ο λευκός χιτώνας του επισκόπου, το γονάτισμα του, το πλύσιμο της με ζεστό νερό, το μύρωμα της, η επικάλυψη της με άσπρο σεντόνι και πολύτιμα καλύμματα έχουν όλα το βαθύτερο συμβολισμό τους. Μα, πάνω απ’ όλα, η τοποθέτηση λειψάνων μαρτύρων και το άναμμα της ακοιμήτης κανδήλας την ετοιμάζουν για την ιερουργία των Τιμίων Δώρων. Όλα συμβολίζουν το αληθινό θυσιαστήριο.
**Λόγος έκτος: «Πως θα διαφυλάξουμε την εν Χριστώ ζωή που λάβαμε από τα μυστήρια**» Ο άνθρωπος παίρνει με τα Μυστήρια το δώρο της ζωής. Αλλά, για να συνεχίσει να ζει, χρειάζεται να καταβάλει και προσωπική προσπάθεια: είναι ανάγκη να τηρεί τις εντολές του Χριστού ως ρυθμιστικό παράγοντα της επίγειας ζωής του, να προσέχει ακοιμήτως, να προσεύχεται αδιαλείπτως, να μελετά το λόγο του Θεού συνεχώς. Κι όλα τούτα, για να ελέγχει τους λογισμούς και τις επιθυμίες του. Γιατί ο άνθρωπος, αμαρτάνοντας, γίνεται αχρείος ενώπιον του Θεού αλλά και του εαυτού του. Πρότυπο του κάθε πιστού άς είναι μονίμως ο Χριστός, για να μπορεί να επιδίδεται στην άσκηση της αρετής καταξιώνοντας τον εαυτό του κι αφθαρτίζοντας τον.
**Λόγος έβδομος: «Σε ποιά κατάσταση φθάνει ο μυημένος, όταν διαφυλάξει με τη δική του προσπάθεια τη Χάρη που έλαβε από τα Μυστήρια»** Όσοι παίρνουν τα δώρα της χάριτος έχουν αγαθή θέληση ψυχής στραμμένη προς το Θεό, το μοναδικό στοιχείο που συνιστά τη μακαρία ζωή. Η οδός των Μυστηρίων είναι η μόνη οδός η οποία προετοιμάζει τον άνθρωπο για τη μέλλουσα ζωή, αφού, προηγουμένως, αποστραφεί την αμαρτία.
Φυσικά, ο πιστός φοβάται για τα δεινά που επίκεινται στους ασεβείς, αλλά ελπίζει κι αγαπά το Θεό και το αγαθό. Απ’ αυτό το τελευταίο, ο πιστός μετέχει διαρκώς στη χαρά, γιατί, στην ουσία, χαίρεται με τα θεία αγαθά στα οποία συνυπάρχει ο Θεός. Ο μυημένος αγαπά και μένει στο Θεό κι ο Θεός σ’ αυτόν. Καρπός αυτής της αγάπης είναι η μίμηση του Χριστού. Η ζωή της Χάριτος είναι η όντως ζωή.