ΑΓΙΑ ΚΥΡΙΑΚΗ

ΑΓΙΑ ΚΥΡΙΑΚΗ: Το μοναστήρι της Αγίας Κυριακής βρίσκεται στη Νεράιδα των Τζουμέρκων, στην άκρη του χωριού και δίπλα στα νερά του Αχελώου ή Άσπρου, όπως τον λένε οι ντόπιοι. Πέρα από την παράδοση και την απήχηση της ευρύτερης ακτινοβολίας του, πρέπει να έχει την αρχή του πολύ βαθύτερα από το 1453, χρονιά που έγινε η άλωση της Πόλης. Αυτό προκύπτει από επιστημονική έρευνα και μελέτη που έγινε σε αρχαιολογικά ευρήματα της περιοχής.

Το ιστορικό μοναστήρι της Αγίας Κυριακής, είναι ο συνδετικός κρίκος με το μακρινό παρελθόν του χωριού, χωρίς βέβαια αυτό καθαυτό να αποτελεί και ιστορικό μνημείο εφόσον το παλιό μοναστήρι είχε καταστραφεί από κατολίσθηση. Ιστορικό μνημείο αποτελεί οπωσδήποτε το παλιό υδραγωγείο του μοναστηριού με πήλινες σωληνώσεις, τμήματα των οποίων βρέθηκαν σε ανασκαφή και που η κατασκευή τους ανάγεται πριν από το 1500 μΧ.

Αργότερα το μοναστήρι, στα χρόνια της αίγλης του, είχε πολλούς καλόγερους, οι οποίοι παράλληλα καλλιεργούσαν και τη γη, με στάρια. Είχε επίσης πολλά μελίσσια και κοπάδια με γίδια, μόνο οι σιούτες γίδες έφταναν τη χιλιάδα, όπως μολογάν οι παλιοί.

Οι πιστοί και οι διαβάτες που νύχτωναν εκεί, είχαν να φάνε ένα πιάτο φαγητό και να ξημερώσουν.

Στην κατοχή, στις 31 Οκτωβρίου του 1943, οι Γερμανοί πέρασαν από τη Νεράιδα, αφήνοντας και εκεί τα σημάδια της κτηνωδίας τους. Αφού κατέκαψαν το μισό χωριό και σκότωσαν έξι νοματαίους, κατευθύνθηκαν προς την Αγία Κυριακή, όπου στο εσωτερικό του ναού έκαψαν ζωντανούς 13 αντάρτες της Εθνικής Αντίστασης που ήταν τραυματίες και νοσηλεύονταν στο χώρο αυτό, καίγοντας συγχρόνως και το μοναστήρι.

Ο μεγάλος σεισμός του ’67 που έγινε τότε στα Τζουμέρκα, προξένησε ζημιές, όπου αργότερα, το 1971, στα θεμέλια της παλιάς εκκλησίας κτίστηκε νέος Ναός. Στην ανέγερσή του συνέβαλαν σημαντικά με την οικονομική τους ενίσχυση πολλοί χωριανοί, κάτοικοι των γύρω χωριών και της ευρύτερης περιοχής, πολλοί πιστοί, καθώς και πολλοί Πετανίτες.

Οι τελευταίοι προσέρχονται από πολύ παλιά και κάθε χρόνο στη γιορτή της Αγίας Κυριακής που η μνήμη της γιορτάζεται στις 7 Ιουλίου και πολλοί απ’ αυτούς το είχαν τάμα να πηγαίνουν ξυπόλυτοι μέσα σε δύσβατα μονοπάτια, περπατώντας ώρες ολόκληρες.

Οι Πετανίτες τιμούν την Αγία Κυριακή, γιατί κατά καιρούς τούς έχει βοηθήσει η Χάρη της, όπως μολογάν πολλοί, αλλά πέραν τούτου λένε πως η Αγία Κυριακή πέρασε από το Πέτα και αφού έμεινε για λίγο εκεί, μετά κατέφυγε στο σημείο που είναι σήμερα το μοναστήρι όπου και αγίασε.

Μεταπολεμικά, αν και ξέμεινε από καλογέρους, συνηθίζουν ακόμα να το λένε «το μοναστήρι της Αγίας Κυριακής», το οποίο σήμερα είναι παρεκκλήσι του ενοριακού Ναού της Νεράιδας, όπου κατά διαστήματα και κάθε εποχή του χρόνου γίνονται λειτουργίες, βαφτίσεις και σπάνια κανένας γάμος.

Κάθε χρόνο παραμονή γιορτής τής Αγίας Κυριακής, στις 6 Ιουλίου, το «μοναστήρι» προσελκύει πολλούς πιστούς, οι οποίοι καταφτάνουν εκεί, από κάθε περιοχή για να προσκυνήσουν στη Χάρη της.

Η Αγία Κυριακή, όπως αφηγούνται πολλοί, έχει βοηθήσει κόσμο με τα θαύματά της, γι’ αυτό θεωρείται η προστάτιδα των ορεινών, αλλά και η Αγία των φτωχών και κατατρεγμένων.