ΑΓΙΟΙ ΔΕΚΑ ΜΑΡΤΥΡΕΣ, ΟΙ ΕΝ ΚΡΗΤΗ
(ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΝ 23ην ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ, Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΓΟΧ ΜΕΣΟΓΑΙΑΣ ΚΑΙ
ΛΑΥΡΕΩΤΙΚΗΣ ΚΗΡΥΚΟΣ,, ΕΙΣ ΤΟΝ ΚΑΘΕΔΡΙΚΟΝ ΙΕΡΟΝ ΝΑΟΝ ΑΓΙΟΥ ΣΠΥΡΙΔΩΝΟΣ
ΚΑΡΕΑ ΘΑ ΤΙΜΗΣΗ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΗΝ ΤΑΞΙΝ ΤΟΥΣ ΑΓΙΟΥΣ ΔΕΚΑ ΜΑΡΤΥΡΑΣ
ΤΟΥΣ ΕΝ ΚΡΗΤΗ ΔΙΑΛΑΜΨΑΝΤΑΣ, ΔΕΔΟΜΕΝΟΥ ΟΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΕΟΡΤΗΣ ΤΩΝ,
ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΕΙΣ ΑΝΑΜΝΗΣΙΝ ΘΑΥΜΑΤΟΣ ΠΡΟ ΕΤΩΝ ΕΙΣ ΤΟΝ ΙΕΡΟΝ ΝΑΟΝ ΑΓΙΑΣ
ΤΡΙΑΔΟΣ ΚΑΤΩ ΗΛΙΟΥΠΟΛΕΩΣ ΓΕΝΟΜΕΝΟΥ ΕΠΙ
ΕΦΗΜΕΡΙΑΣ ΤΟΥ ΜΑΚΑΡΙΣΤΟΥ ΙΕΡΕΩΣ π. ΘΩΜΑ, ΤΟΥ ΔΙΑ ΤΟΥ ΘΕΙΟΥ ΚΑΙ ΑΓΓΕΛΙΚΟΥ
ΣΧΗΜΑΤΟΣ ΜΕΤΩΝΟΜΑΣΘΕΝΤΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ..)
Οι Άγιοι Δέκα Μάρτυρες, έζησαν στην Κρήτη τον 3ο αιώνα μ.Χ.
Από αυτούς, οι μεν Θεόδουλος, Σατορνίνος, Εύπορος, Γελάσιος και Ευνικιανός, ήταν από τη Γορτυνία της Κρήτης.
Ο Ζωτικός, από την Κνωσό.
Ο Αγαθόπους από το λιμένα Πανούρμου.
Ο Βασιλειάδης (ή Βασιλείδης) από την Κυδωνιά.
Ο Ευάρεστος και ο Μόβιος (ή Πόμπιος, ή Πόντιος) από το Ηράκλειο.
Όλοι μαρτύρησαν τον 3ο αιώνα μ.Χ., όταν αυτοκράτορας ήταν ο Δέκιος.
Και οι δέκα με πολύ ζήλο εργάζονταν για τη διάδοση του Ευαγγελίου στο νησί.
Καταγγέλθηκαν στον Έπαρχο Κρήτης, που ήταν συνώνυμος του αυτοκράτορα, ονομαζόταν δηλαδή κι αυτός Δέκιος.
Ο Έπαρχος, όταν είδε την ανθηρή νεότητά τους και το αρρενωπό τους
παράστημα, προσπάθησε να τους παρασύρει με πολλές υποσχέσεις εγκόσμιων
απολαύσεων και ηδονών.
Αλλά όταν είδε ότι τίποτα δεν πετύχαινε, διέταξε να τους μαστιγώσουν, και κατόπιν τους λιθοβόλησαν.
Οι γενναίοι μάρτυρες του Χριστού υπέμειναν ηρωικά τα βασανιστήρια, ενθυμούμενοι τα λόγια του ψαλμωδού:
"Ανδρίζεσθε και κραταιούσθω η καρδία υμών, πάντες οι ελπίζοντες επί Κύριον". (Ψαλμ. Λ’, 25).
Δηλαδή, να έχετε γενναίο και ανδρείο φρόνημα, και η καρδιά σας ας
γίνεται κραταιά και ατρόμητη, όλοι εσείς που ελπίζετε στον Κύριο.
Κατόπιν, με διαταγή του Έπαρχου, οι στρατιώτες έκοψαν με τα ξίφη τους τις τίμιες κεφαλές των Δέκα χριστιανών Αγίων.
Απολυτίκιον.
Ήχος γ’. Την ωραιότητα.
Κρήτης τα εύοσμα άνθη τιμήσωμεν, τα διαπνέοντα, οσμήν την ένθεον,
Θεόδουλον και Ζωτικόν, Γελάσιον Σατορνίνον, Εύπορον Ευάρεστον, Αγαθόποδα
Πόμπιον, Ευνικιανόν ομού, Βασιλειάδην τε ένδοξον, βοώντες προς αυτούς
ομοφρόνως· χαίρε Δεκάς η των μαρτύρων.
Έτερον Απολυτίκιον.
Ήχος γ’. Την ωραιότητα.
Την πολυθαύμαστον Κρήτην τιμήσωμεν, την εξανθήσασαν άνθη τα τίμια, τους
μαργαρίτας του Χριστού, Μαρτύρων τους ακρέμονας. Δέκα γαρ υπάρχοντες,
αριθμώ οι μακάριοι, δύναμιν μυρίοπλον των δαιμόνων κατήσχυναν· διο και
τους στεφάνους εδέξαντο, Μάρτυρες Χριστού οι καρτερόψυχοι.
Κοντάκιον.
Ήχος δ’. Επεφάνης σήμερον.
Εωσφόρος έλαμψεν, η των Μαρτύρων, σεβασμία άθλησις, προκαταυγάζουσα
ημίν, τον εν Σπηλαίω τικτόμενον, ον η Παρθένος, ασπόρως εκύησε.
Μεγαλυνάριον.
Όμιλος θεόλεκτος και σεπτός, πίστει συνημμένος, και αγάπη ειλικρινεί,
ώφθησαν εν Κρήτη, οι Δέκα Αθλοφόροι, εχθρών τας μυριάδας
καταπαλαίσαντες.
Από τον Συναξαριστή του Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου
Tω αυτώ μηνί KΓ΄
Μνήμη των Aγίων δέκα Mαρτύρων των εν τη Kρήτη μαρτυρησάντων
Oύτοι οι Άγιοι ήτον κατά τους χρόνους του βασιλέως Δεκίου, εν έτει σν΄
(250), καταγόμενοι εκ της νήσου Kρήτης, όχι από μίαν πόλιν, αλλά από
διαφόρους πόλεις και χωρία αυτής. Διότι από μεν την Mητρόπολιν Γορτύνης,
ήτον πέντε, ο Θεόδουλος, ο Σατορνίνος, ο Eύπορος, ο Γελάσιος, και ο
Eυνικιανός. Aπό δε την Kνωσού, ήτον ο Ζωτικός. Aπό τον λιμένα του
Πανόρμου, ήτον ο Aγαθόπους. Aπό τας Kυδωνίας, ήτον ο Bασιλείδης. Kαι από
το Hράκλειον, ήτον ο Eυάρεστος και ο Πόμπιος. Oύτοι λοιπόν παρεδόθησαν
από τους απίστους εις τον άρχοντα της Kρήτης. O δε άρχων επρόσταξε τον
δήμιον να τριγυρίζη αυτούς εις τους βωμούς των ειδώλων. Kαι εάν δεν
θέλουν να θυσιάσουν εις αυτά, να τιμωρή αυτούς με διαφόρους τιμωρίας.
Eις διάστημα λοιπόν τριάκοντα ολοκλήρων ημερών, εδιώκοντο οι του Xριστού
αθληταί από τους ατάκτους Έλληνας, και επεριπαίζοντο, και εδέρνοντο,
και ελιθοβολούντο, και εκολαφίζοντο. Ήγουν με βαθουλήν την παλάμην
εκτυπούντο όπισθεν εις τον λαιμόν, ώστε οπού εκ του κτυπήματος εγίνετο
κρότος προς περιγέλασμα. Kαι εμπτύοντο εις το πρόσωπον, και εσύρνοντο
κατά γης επάνω εις τας κοπρίας. Ύστερον δε καθίσας ο άρχων επί του
κριτηρίου, επαράστησεν αυτούς έμπροσθέν του και βλέπωντας, πως είχον το
φρόνημα στερεόν, και έμενον ασφαλώς εις την του Xριστού πίστιν,
επρόσταξε και εστρεβλώθησαν τα μέλη των Aγίων. Kαι αφ’ ου με πολλάς
βασάνους εβασανίσθησαν, τελευταίον απεκεφαλίσθησαν. Kαι ούτως έλαβον οι
μακάριοι του μαρτυρίου τους στεφάνους. Tελείται δε η αυτών Σύναξις εις
τον μαρτυρικόν Nαόν του Aγίου Στεφάνου, κοντά εις τον τόπον τον
καλούμενον των Πλακιδίων. (Όρα το κατά πλάτος αυτών Mαρτύριον εις τον
Eφραίμ1.)
ΣΗΜΕΙΩΣΗ:
1. Tο ελληνικόν αυτών Mαρτύριον
συνέγραψεν ο Mεταφραστής, ου η αρχή· «Άλλος μεν άλλο τι της
θρυλλουμένης». (Σώζεται εν τη Mεγίστη Λαύρα, εν τη Mονή των Iβήρων και
εν άλλαις.)
(Από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Α´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)
Comments
Post a Comment